សារៈសំខាន់​នៃ​អក្សរពុម្ព​ក្នុងការ​រចនា​គេហទំព័រ Importance of Typography in Web Design

Importance of Typography in Web Design
Design Studio
ធ្វើបច្ចុប្បន្នភាព៖ 27 ធ្នូ 2024
បោះពុម្ពផ្សាយ៖ 24 សីហា 2023

តើអ្វីទៅជាអក្សរពុម្ពក្នុងការរចនាគេហទំព័រ?

អក្សរពុម្ពក្នុងការរចនាគេហទំព័រ សំដៅលើការប្រើប្រាស់ហ្វុន (fonts) គម្លាត (spacing) និងប្លង់អត្ថបទ (text layout) ប្រកបដោយជំនាញ ដើម្បីបង្កើនសោភ័ណភាព និងភាពងាយស្រួលអានរបស់គេហទំព័រ។ វាដើរតួនាទីស្នូលក្នុងការបញ្ជូនព័ត៌មានប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព បង្កើតបទពិសោធន៍អ្នកប្រើប្រាស់ដែលទាក់ទាញភ្នែក និងបង្កើតអត្តសញ្ញាណរបស់ម៉ាកសញ្ញា។

អក្សរពុម្ពមានសារៈសំខាន់ក្នុងការរចនាគេហទំព័រសម្រាប់ភាពងាយស្រួលអាន ឋានានុក្រម (hierarchy) និងការបង្កើតម៉ាកសញ្ញា (branding)។ ហ្វុនច្បាស់លាស់ជួយសម្រួលដល់ការយល់ដឹង ខណៈដែលជម្រើសជាយុទ្ធសាស្ត្រនាំផ្លូវការយកចិត្តទុកដាក់ និងឆ្លុះបញ្ចាំងពីលក្ខណៈរបស់គេហទំព័រ។

អក្សរពុម្ពគឺជាគោលការណ៍ស្នូលមួយនៃការរចនាគេហទំព័រដ៏ល្អ។ វាសំដៅលើការរៀបចំ រចនាប័ទ្ម និងទំហំអត្ថបទនៅលើគេហទំព័រ។ ប៉ុន្តែអក្សរពុម្ពមិនមែនគ្រាន់តែជាការរចនាដោយប្រើអក្សរ ឬការរៀបចំប្រភេទហ្វុន (typefaces) និងហ្វុន (fonts) តាមរបៀបប្លែកៗនោះទេ។ វាជាការអនុវត្តដែលផ្សារភ្ជាប់សិល្បៈ ជំនាញ និងភាពប៉ិនប្រសប់ ដើម្បីធ្វើឱ្យគ្រប់អត្ថបទចម្លង (copy) នៅលើគេហទំព័រមានភាពច្បាស់លាស់ ងាយស្រួលអាន អាចមើលយល់ (legible) និងងាយស្រួលអាន (scannable) សម្រាប់អ្នកប្រើប្រាស់។ អក្សរពុម្ពល្អត្រូវការធាតុបីយ៉ាង៖

• សិល្បៈ ក្នុងទិដ្ឋភាពសោភ័ណភាព
• ជំនាញ ក្នុងការបង្កើតទំនាក់ទំនងប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព
• ភាពប៉ិនប្រសប់ ក្នុងការអនុវត្ត

ការរួមបញ្ចូលគ្នានៃធាតុទាំងបីនេះ គឺជាគន្លឹះក្នុងការធ្វើឱ្យមាតិកាគេហទំព័រកាន់តែទាក់ទាញ និងងាយស្រួលក្នុងការរុករក។ អក្សរពុម្ពជាយុទ្ធសាស្ត្រថែមទាំងត្រូវបានប្រើដើម្បីបន្ថែមរចនាប័ទ្មម៉ាកយីហោជាក់លាក់ទៅក្នុងមាតិកាទៀតផង។

• ប្រសិនបើយើងបង្ហាញអ្នកនូវអត្ថបទមួយដែលសរសេរដោយប្រើហ្វុនរលោងស្អាត និងសាមញ្ញបំផុត (sleek and minimalistic) អ្នកនឹងភ្ជាប់វាភ្លាមៗទៅនឹងម៉ាកបច្ចេកវិទ្យា។
• ប្រសិនបើយើងបង្ហាញអ្នកនូវអត្ថបទដដែលដែលសរសេរដោយប្រើហ្វុនបែបលេងសើច (playful) អ្នកនឹងភ្ជាប់វាភ្លាមៗទៅនឹងម៉ាកសម្រាប់កុមារ។

នេះគ្រាន់តែជាឧទាហរណ៍មួយដែលបង្ហាញថា ហេតុអ្វីបានជានិន្នាការរចនាកម្មវិធីទូរស័ព្ទ និងនិន្នាការ UI UX ភាគច្រើនមានការវិវត្ត ឬសាបរលាបទៅតាមពេលវេលា ប៉ុន្តែសារៈសំខាន់នៃអក្សរពុម្ពគុណភាពខ្ពស់ក្នុងការរចនាគេហទំព័រមិនដែលថយចុះឡើយ។

អក្សរពុម្ពនឹងតែងតែជាគោលការណ៍ស្នូលមួយនៃការរចនាគេហទំព័រដ៏ល្អ ពីព្រោះអ្នកផ្តល់សេវារចនាគេហទំព័រ និង UI UX ប្រកបដោយវិជ្ជាជីវៈ ដឹងពីផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមាននៃអក្សរពុម្ពមិនល្អ។ អក្សរពុម្ពមិនល្អអាចធ្វើឱ្យគេហទំព័រពិបាករុករក ហើយមាតិការបស់វាធ្វើឱ្យអ្នកអានមានអារម្មណ៍ធុញទ្រាន់។ ខណៈដែលអក្សរពុម្ពល្អអាចធ្វើឱ្យអ្នកទស្សនាគេហទំព័រមានអារម្មណ៍រីករាយ។

• កាលពីច្រើនឆ្នាំមុន ការសិក្សាដ៏ល្បីល្បាញមួយរបស់ MIT បានបញ្ជាក់ថា ហ្វុនដែលទាក់ទាញភ្នែកធ្វើឱ្យមនុស្សមានអារម្មណ៍រីករាយ ខណៈដែលហ្វុនដែលមិនទាក់ទាញភ្នែកធ្វើឱ្យយើងមានអារម្មណ៍ក្រៀមក្រំ។
• នៅឆ្នាំ 2022 ការសិក្សាស្រដៀងគ្នាមួយត្រូវបានធ្វើឡើងដើម្បីស្វែងយល់ពីរបៀបដែលអក្សរពុម្ពប៉ះពាល់ដល់ការចូលរួមរបស់អ្នកប្រើប្រាស់នៅលើវេទិកាប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសង្គម។ យោងតាមការសិក្សា ការបង្ហោះរូបភាពដែលមានធាតុអក្សរពុម្ពដែលទាក់ទាញភ្នែក មានអត្រាប្រតិកម្មចូលរួមកាន់តែខ្ពស់។

ការសិក្សាស្រដៀងគ្នារាប់ទសវត្សរ៍បានបង្ហាញផ្លូវដល់របៀបដែលអ្នកផ្តល់សេវារចនាគេហទំព័រ និង UI UX ឈានមុខគេទាំងអស់ដំណើរការ។ ពួកគេរៀបចំផែនការយ៉ាងល្អិតល្អន់គ្រប់ទិដ្ឋភាពនៃអក្សរពុម្ពរបស់គេហទំព័ររបស់ពួកគេ។ ចាប់ពីជម្រើសហ្វុន រហូតដល់ទំហំអក្សរ រហូតដល់ភាពទន់ភ្លន់ ឬរដុបនៃរូបរាងក្នុងហ្វុនអក្សរ៖ រាល់ព័ត៌មានលម្អិតតូចតាចមានសារៈសំខាន់សម្រាប់អ្នករចនាគេហទំព័រជំនាញ។

កុំភ្លេចចំនួនបន្ទាត់/ចន្លោះរវាងកថាខណ្ឌនីមួយៗ និងពណ៌របស់អក្សរដែលទាក់ទងនឹងផ្ទៃខាងក្រោយរបស់វាផងដែរ! នៅក្នុងអក្សរពុម្ពសម្រាប់គេហទំព័រ ព័ត៌មានលម្អិតដ៏តូចទាំងនេះសុទ្ធតែមានសារៈសំខាន់ ពីព្រោះវាទាំងអស់អាចត្រូវបានកែច្នៃដើម្បីដាស់អារម្មណ៍ប្លែកៗពីអ្នកអាន។

នៅក្នុងអត្ថបទនេះ យើងនឹងវាយតម្លៃពីរបៀបដែលព័ត៌មានលម្អិតនៃអក្សរពុម្ពដ៏តូចទាំងនេះប៉ះពាល់ដល់ការរចនាគេហទំព័រសម័យទំនើប។ មុននោះ ចូរយើងស្វែងយល់ពីគោលបំណងរួមនៃអក្សរពុម្ពក្នុងការរចនាគេហទំព័រ។

គោលបំណងនៃអក្សរពុម្ពក្នុងការរចនាគេហទំព័រ

(រូបភាព៖ គោលបំណងនៃអក្សរពុម្ពក្នុងការរចនាគេហទំព័រ)

"តើមានប្រយោជន៍អ្វីដែលអាចមើលយល់បាន ប្រសិនបើគ្មានអ្វីជម្រុញឱ្យអ្នកចាប់អារម្មណ៍នឹងវា?" “What’s the use of being legible, when nothing inspires you to take notice of it?” – Wolfgang Weingart

មនុស្សជាច្រើននឹងប្រកែកយ៉ាងត្រឹមត្រូវថា គោលបំណងចម្បងនៃអក្សរពុម្ពគឺដើម្បីបញ្ជូនព័ត៌មានឱ្យបានច្បាស់លាស់។ តាមពិត Emil Ruder អ្នកត្រួសត្រាយផ្លូវនៃ "រចនាប័ទ្មស្វីស" (Swiss Style) ដ៏ល្បីល្បាញក្នុងអក្សរពុម្ពវិជ្ជាជីវៈ បានអះអាងថា អក្សរពុម្ពមានកាតព្វកិច្ចតែមួយគត់គឺ "បញ្ជូនព័ត៌មានជាលាយលក្ខណ៍អក្សរ"។ ប៉ុន្តែគាត់បាននិយាយបែបនេះតាំងពីទសវត្សរ៍ឆ្នាំ 1950 មកម្ល៉េះ។ តើការអះអាងនេះនៅតែពិតប្រាកដនៅពេលនិយាយអំពីអក្សរពុម្ពក្នុងការរចនាគេហទំព័រសម័យទំនើបដែរឬទេ?

ដើម្បីឆ្លើយសំណួរនេះ ចូរយើងវាយតម្លៃពីរបៀបដែលតួនាទីរបស់អក្សរពុម្ពបានផ្លាស់ប្តូរពីសម័យប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយបោះពុម្ព មកដល់សម័យទំនើប តាមទស្សនៈរបស់អ្នកអាន៖

• នៅក្នុងសៀវភៅ ឬកាសែតដែលបោះពុម្ពជាទូទៅ បទពិសោធន៍របស់អ្នកអានភាគច្រើនត្រូវបានគ្រប់គ្រង។ អត្ថបទទាំងអស់គឺស្ថិតក្នុងលំដាប់លីនេអ៊ែរ (linear) បង្ហាញជាប្លុកដែលអាចសម្គាល់បាន និងត្រូវបានបង្ហាញម្ដងមួយទំព័រៗ។ សៀវភៅ កាសែត និងទស្សនាវដ្តីមួយចំនួនអាចមានលេខយោង (footnotes) លេខយោងចុងទំព័រ (endnotes) ឬការបែងចែកអត្ថបទប្រកបដោយភាពច្នៃប្រឌិត។
• ប៉ុន្តែក្នុងករណីភាគច្រើន រចនាសម្ព័ន្ធនៃការអាន និងរបៀបដែលអ្នកអានទាក់ទងជាមួយអត្ថបទដែលពួកគេរកឃើញនៅក្នុងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយបោះពុម្ព គឺមានភាពស៊ីសង្វាក់គ្នាណាស់។
• នោះហើយជាមូលហេតុដែលសៀវភៅ និងកាសែតងាយស្រួលក្នុងការអាន។ អ្នកអានអាចជ្រើសរើសមិនអានផ្នែកខ្លះនៃមាតិកា។ ប៉ុន្តែ មាតិកាតែងតែមានសម្រាប់ពួកគេនៅលើកម្រិតដូចគ្នា។
• រចនាសម្ព័ន្ធនៃបទពិសោធន៍អានគេហទំព័រគឺខុសគ្នាទាំងស្រុង។ មិនដូចសៀវភៅ ឬទស្សនាវដ្តីទេ បទពិសោធន៍អាននៅលើគេហទំព័រគឺមានភាពបែកខ្ញែក (divergent) មិនមែនលីនេអ៊ែរទេ។
• អ្នកទស្សនាជាមធ្យមនៅលើគេហទំព័រមានជម្រើសជាច្រើនដើម្បីបញ្ចប់បទពិសោធន៍អានភ្លាមៗ ហើយប្តូរទៅគេហទំព័រផ្សេងទៀត។ នេះមិនដូចគ្នាទៅនឹងអ្នកអានដែលជ្រើសរើសដោយដឹងខ្លួនថាមិនអានផ្នែកខ្លះនៃសៀវភៅនោះទេ។
• មិនដូចអ្នកអានសៀវភៅទេ អ្នកទស្សនាគេហទំព័រអាចត្រូវបានរំខាន។ អាក្រក់ជាងនេះទៅទៀត ប្រភេទអក្សរពុម្ពមួយចំនួនអាចធ្វើឱ្យពួកគេបាត់បង់ចំណាប់អារម្មណ៍ភ្លាមៗ។ នៅពេលអ្នកកំពុងអានសៀវភៅ អ្នកអាចរំពឹងទុកនូវបទពិសោធន៍អានជាក់លាក់មួយតាំងពីដើមដំបូង។
• នៅលើគេហទំព័រ បទពិសោធន៍អាននៅក្នុងផ្នែកមួយអាចអស្ចារ្យ ប៉ុន្តែអាក្រក់នៅក្នុងផ្នែកមួយទៀត។ ហើយនៅពេលណាដែលអ្វីៗក្លាយជា 'អាក្រក់' អ្នកទស្សនាចាកចេញដោយគ្មានការស្ទាក់ស្ទើរ។

ហេតុដូច្នេះហើយ ក្នុងការរចនាគេហទំព័រ គោលបំណងចម្បងនៃអក្សរពុម្ពមិនមែនដើម្បីបញ្ជូនព័ត៌មានទេ។ វាគឺដើម្បីធ្វើឱ្យអ្នកទស្សនាចូលរួមជាមួយមាតិកា។ វាគឺដើម្បីផ្តល់សញ្ញាដល់អ្នកទស្សនាថា មានមាតិកាដែលមានតម្លៃអាននៅលើទំព័រ។ វាគឺដើម្បីធ្វើឱ្យពួកគេគិតរឿងល្អៗអំពីម៉ាកសញ្ញា ដោយគ្រាន់តែផ្អែកលើរបៀបដែលមាតិកានៅលើគេហទំព័រត្រូវបានបង្ហាញយ៉ាងល្អ។

នេះនាំយើងត្រលប់ទៅសម្រង់ពី Wolfgang Weingart ដែលយើងបានលើកឡើងនៅដើមផ្នែកនេះ។ គាត់គឺជាបិតានៃអក្សរពុម្ពរលកថ្មី (New Wave typography) ហើយការងាររបស់គាត់មានឥទ្ធិពលយ៉ាងខ្លាំងលើការរចនាគេហទំព័រសម័យទំនើប។ គាត់ និងអ្នករចនាគេហទំព័រជាច្រើនទៀត បានបញ្ជាក់ពីគោលបំណងថ្មីទាំងនេះនៃអក្សរពុម្ពក្នុងការរចនាគេហទំព័រសម័យទំនើប។

ឥឡូវនេះ យើងដឹងហើយថា អក្សរពុម្ពក្នុងការរចនាគេហទំព័រមានគោលបំណងជាក់លាក់មួយ យើងអាចសន្មត់បានថា មានវិធីសាស្រ្តអក្សរពុម្ព 'ត្រឹមត្រូវ' ដែលអាចជួយយើងឱ្យសម្រេចបាននូវគោលបំណងនេះ មែនទេ? ពិតប្រាកដណាស់! នេះគឺជាធាតុសំខាន់ៗនៃអក្សរពុម្ពក្នុងការរចនាគេហទំព័រ ដែលអ្នករចនាគេហទំព័រគួរតែផ្តោតលើ ដើម្បីធ្វើអ្វីៗឱ្យ 'ត្រឹមត្រូវ'។

ធាតុសំខាន់ៗ 7 យ៉ាងនៃអក្សរពុម្ព

មានធាតុជាច្រើននៃអក្សរពុម្ពដែលអ្នករចនាគេហទំព័រត្រូវយកមកពិចារណាក្នុងអំឡុងពេលដំណើរការរចនា។ ចាប់ពីប្រភេទហ្វុន (typefaces) និងហ្វុន (fonts) រហូតដល់ចន្លោះទំនេរ (whitespaces) ពណ៌ និងកម្រិតពណ៌ផ្ទុយ (contrast) នេះគឺជាធាតុអក្សរពុម្ពសំខាន់ៗដែលអ្នករចនាគេហទំព័រត្រូវផ្តោតលើ៖

(រូបភាព៖ កាយវិភាគសាស្ត្រនៃអក្សរពុម្ព)

1. ហ្វុន (Fonts) និង ប្រភេទហ្វុន (Typefaces)

ហ្វុនគឺជាតំណាងក្រាហ្វិកនៃតួអក្សរអក្ខរក្រម និងលេខ។ ហ្វុនផ្សេងៗគ្នាមានទំហំ ទម្ងន់ ជម្រាល និងទទឹងខុសៗគ្នា។ ប្រភេទហ្វុនគឺជា រចនាប័ទ្មរចនាជាក់លាក់មួយដែលត្រូវបានអនុវត្តចំពោះគ្រួសារ ឬក្រុមនៃតួអក្សរអក្ខរក្រម និងលេខ។ នេះគឺជារូបភាពដែលបញ្ជាក់ពីភាពខុសគ្នារវាងហ្វុន និងប្រភេទហ្វុន៖

(រូបភាព៖ ភាពខុសគ្នារវាងហ្វុន និងប្រភេទហ្វុន)

យល់ពីភាពខុសគ្នាទេ? ក្នុងការរចនាគេហទំព័រ ការអនុវត្តអក្សរពុម្ពល្អៗដែលទាក់ទងនឹងហ្វុន និងប្រភេទហ្វុនរួមមាន៖

• រក្សាចំនួនប្រភេទហ្វុននៅលើគេហទំព័រឱ្យនៅទាប (មិនលើសពីពីរប្រភេទហ្វុនផ្សេងគ្នា) ដើម្បីរក្សាភាពស៊ីសង្វាក់គ្នាផ្នែកមើលឃើញ។
• ប្រើតែហ្វុនដែលសុវត្ថិភាពសម្រាប់គេហទំព័រ (web-safe fonts) (ហ្វុនពេញនិយមដែលមានស្រាប់នៅក្នុងឧបករណ៍របស់អ្នកប្រើប្រាស់ភាគច្រើន)។
• ប្រើហ្វុនស្តង់ដារសម្រាប់អត្ថបទគោល (body text)។
• ធានាថាប្រភេទហ្វុនផ្សេងៗគ្នាទាំងអស់នៅលើទំព័របំពេញគ្នាទៅវិញទៅមក ដោយផ្អែកលើទម្ងន់ និងទទឹងតួអក្សររបស់វា។
• កំណត់កម្ពស់បន្ទាត់ (line height) និងកំណត់ប្រវែងបន្ទាត់ (line length)។

ឥឡូវនេះ នេះគឺជាឧទាហរណ៍មួយចំនួននៃការប្រើប្រាស់អក្សរពុម្ពមិនល្អនៃហ្វុន និងប្រភេទហ្វុនក្នុងការរចនាគេហទំព័រ៖

• ប្រើហ្វុនច្រើនពេក ហើយធ្វើឱ្យគេហទំព័រមើលទៅមិនមានរចនាសម្ព័ន្ធ។
• ប្រើហ្វុនតូចពេក/ធំពេក ហើយធ្វើឱ្យមាតិកាពិបាកអាន។
• ប្រើហ្វុនពិបាកអាន ហើយធ្វើឱ្យមាតិកាមើលទៅច្របូកច្របល់។
• ប្រើប្រភេទហ្វុនមិនស៊ីសង្វាក់គ្នា ហើយធ្វើឱ្យគេហទំព័រមើលទៅមិនមានវិជ្ជាជីវៈ។

តាមរយៈការសង្កេតមើលការអនុវត្តជាមូលដ្ឋានទាំងនេះអំពីហ្វុន និងប្រភេទហ្វុន អ្នករចនាគេហទំព័រអាចជះឥទ្ធិពលជាវិជ្ជមានដល់បទពិសោធន៍អ្នកប្រើប្រាស់។

នេះគឺជាតារាងរាយបញ្ជីហ្វុន "សុវត្ថិភាពសម្រាប់គេហទំព័រ" ដែលត្រូវបានប្រើប្រាស់យ៉ាងពេញនិយមបំផុតក្នុងការរចនាគេហទំព័រ។

ហ្វុន (Font)	ប្រភេទហ្វុន (Typeface)	ការពិពណ៌នា
Arial	Sans-serif	ហ្វុនដែលអាចប្រើបានច្រើន និងងាយស្រួលអាន។
Verdana	Sans-serif	ហ្វុនងាយមើលយល់ ដែលល្អបំផុតសម្រាប់អត្ថបទលើអេក្រង់។
Tahoma	Sans-serif	ហ្វុនច្បាស់លាស់ និងសង្ខេប។
Trebuchet MS	Sans-serif	ហ្វុនទំនើប ប្រើជាញឹកញាប់សម្រាប់ចំណងជើងទំព័រ។
Times New Roman	Serif	ហ្វុនបុរាណ និងប្រពៃណី។
Georgia	Serif	ហ្វុនថ្លៃថ្នូរ និងឆើតឆាយ។
Courier New	Monospace	ហ្វុនប្រើសម្រាប់បង្ហាញកូដ និងភាសាសរសេរកម្មវិធី។
Arial Black	Sans-serif	កំណែដិតរបស់ Arial ជាធម្មតាប្រើសម្រាប់ចំណងជើងធំ/ចំណងជើង។
Impact	Sans-serif	ដិត និងទាក់ទាញ ប្រើដើម្បីបង្កើតចំណងជើងធំដែលទាក់ទាញការចាប់អារម្មណ៍។
Gill Sans MT	Sans-serif	ស្គាល់ដោយសារបន្ទាត់ស្អាត និងការរចនាថ្លៃថ្នូរ។

ទាំងនេះសុទ្ធតែជាជម្រើសហ្វុនដែលមានសុវត្ថិភាពសម្រាប់ការរចនាគេហទំព័រ ដោយអ្នករចនាអាចមានទំនុកចិត្តថាអ្នកទស្សនារបស់ពួកគេនឹងអាចយល់បានយ៉ាងងាយស្រួល។

2. ចន្លោះទំនេរ (White Space)

ចន្លោះទំនេរគឺជា ចន្លោះទទេដែលព័ទ្ធជុំវិញ និងគ្របដណ្តប់គ្រប់ធាតុរចនា (អត្ថបទ រូបភាព ។ល។)។ នេះគឺជារូបភាពតំណាងនៃការប្រើប្រាស់ 'ត្រឹមត្រូវ' និង 'ខុស' នៃធាតុអក្សរពុម្ពនេះក្នុងការរចនាគេហទំព័រ៖

(រូបភាព៖ ចន្លោះទំនេរក្នុងអក្សរពុម្ព)

នៅពេលអ្នករចនាគេហទំព័រកែសម្រួលគែមរឹម (margins) នៃមាតិកា និងដាក់គម្លាតបន្ទាត់នៃអត្ថបទ អត្ថបទនឹងក្លាយទៅជាងាយស្រួលក្នុងការអានដោយស្វ័យប្រវត្តិ។ ចន្លោះទំនេរគឺជាធាតុអក្សរពុម្ពដ៏សំខាន់ និងជាឧបករណ៍រចនាដ៏មានប្រសិទ្ធភាពសម្រាប់បង្កើនភាពងាយស្រួលអានជារួមរបស់ទំព័រគេហទំព័រ។

3. ការកំណត់គម្លាតតួអក្សរ (Tracking)

ការកំណត់គម្លាតតួអក្សរក្នុងអក្សរពុម្ព ដែលត្រូវបានគេស្គាល់ផងដែរថាជា គម្លាតអក្សរ (letter spacing) គឺជាដំណើរការនៃការធានាថាតួអក្សរទាំងអស់ដែលបង្កើតជាពាក្យ និងប្លុកអត្ថបទនៅលើទំព័រ មានគម្លាតពីគ្នាស្មើៗគ្នា។ ការកំណត់គម្លាតតួអក្សរប៉ះពាល់ដោយផ្ទាល់ទៅលើដង់ស៊ីតេមើលឃើញ (visual density) នៃគេហទំព័រ។ នេះជាឧទាហរណ៍មើលឃើញ៖

(រូបភាព៖ ការកំណត់គម្លាតតួអក្សរមានសារៈសំខាន់ក្នុងអក្សរពុម្ព)

ការបង្កើនគម្លាតតួអក្សរ បង្កើនចំនួនចន្លោះទំនេររវាងអក្សរ/ពាក្យ បង្កើតឥទ្ធិពលធំទូលាយ។ ការបន្ថយគម្លាតតួអក្សរ ធ្វើឱ្យមាតិកាមើលទៅក្រាស់។ អ្នករចនាគេហទំព័រត្រូវតែមានវិធីសាស្រ្តតុល្យភាពចំពោះការកំណត់គម្លាតតួអក្សរ និងអនុវត្តគម្លាតសមស្របរវាងអក្សរទាំងអស់ ដើម្បីធ្វើឱ្យអត្ថបទងាយស្រួលអាន។

4. កម្រិតពណ៌ផ្ទុយ (Contrast)

នៅពេលអ្នករចនាគេហទំព័រចង់បង្កើតភាពខុសប្លែកគ្នារវាងធាតុអក្សរពុម្ពផ្សេងៗ (ឧទាហរណ៍ អត្ថបទ និងចន្លោះទំនេរ) ពួកគេប្រើកម្រិតពណ៌ផ្ទុយ។ ការប្រើប្រាស់ធាតុអក្សរពុម្ពនេះប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព ជួយអ្នករចនាគេហទំព័រគូសបញ្ជាក់សារសំខាន់ៗនៅលើគេហទំព័រ និងបង្កើនភាពងាយស្រួលអានជារួមនៃមាតិកា។

5. ការកែសម្រួលគម្លាតរវាងតួអក្សរពីរ (Kerning)

ស្រដៀងទៅនឹងការកំណត់គម្លាតតួអក្សរ ឬគម្លាតអក្សរដែរ ការកែសម្រួលគម្លាតរវាងតួអក្សរពីរ (Kerning) គឺជាវិធីមួយផ្សេងទៀតនៃការរៀបចំតួអក្សរអក្ខរក្រម និងលេខក្នុងការរចនាគេហទំព័រ។ Kerning សំដៅលើចន្លោះរវាងតួអក្សរពីរផ្សេងគ្នា។ អ្នករចនាគេហទំព័រប្រើធាតុអក្សរពុម្ពនេះ ដើម្បីធ្វើឱ្យគម្លាតរវាងអក្សរជាក់លាក់ពីរ មើលទៅមានលក្ខណៈធម្មជាតិជាងមុន។

6. ឋានានុក្រម (Hierarchy)

មុនពេលរចនាអ្វីទាំងអស់ អ្នករចនាគេហទំព័រកំណត់ឋានានុក្រមអក្សរពុម្ពថេរមួយ។ ឋានានុក្រមនេះបន្ទាប់មកដឹកនាំការប្រើប្រាស់ធាតុអក្សរពុម្ពផ្សេងទៀត (ហ្វុន ប្រភេទហ្វុន ។ល។) នៅក្នុងការរចនា។ ការបង្កើតឋានានុក្រមអក្សរពុម្ពជួយអ្នករចនាបែងចែកមាតិកាគេហទំព័រដោយស្វ័យប្រវត្តិទៅជាផ្នែកជាច្រើន៖

• ចំណងជើងធំសម្រាប់ប្រធានបទចម្បង [H1, H2]
• ចំណងជើងរងសម្រាប់ប្រធានបទរង [H3, H4, H5]
• អត្ថបទគោលសម្រាប់ការពិពណ៌នា
• ចំណងជើងក្រោមរូប (Captions)
• ធាតុអក្សរពុម្ពផ្សេងទៀត

នេះជាឧទាហរណ៍នៃឋានានុក្រមអក្សរពុម្ពដែលធ្វើបានត្រឹមត្រូវ និងខុស៖

(រូបភាព៖ ឋានានុក្រមក្នុងអក្សរពុម្ព)

អ្នកអាចឃើញអត្ថបទនៅខាងស្តាំមានឋានានុក្រមអក្សរពុម្ពថេរ និងងាយស្រួលយល់ជាង។ ឋានានុក្រមក៏ធ្វើឱ្យគេហទំព័រងាយស្រួលក្នុងការ훑អានផងដែរ។ អ្នកប្រើប្រាស់ក៏ដឹងពីប្រភេទនៃការរៀបចំអត្ថបទដែលត្រូវរំពឹងទុក នៅពេលពួកគេរុករកតាមគេហទំព័រ។

7. ការតម្រឹម (Alignment)

ការតម្រឹមក្នុងអក្សរពុម្ព សំដៅលើគោលគំនិតនៃការកំណត់ចន្លោះ និងចម្ងាយគ្រប់គ្រាន់រវាងធាតុរចនាទាំងអស់ (អត្ថបទ និងក្រាហ្វិក)។ អ្នករចនាគេហទំព័រដែលមានជំនាញប្រើប្រាស់គែមរឹម (margins) និងស៊ុម (borders) ដើម្បីតម្រឹមឡូហ្គោ បឋមកថា (headers) ប្លុកអត្ថបទ ។ល។ នៅលើគេហទំព័ររបស់ពួកគេ។ ការប្រើប្រាស់ការតម្រឹមប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពបែបនេះ ធ្វើឱ្យមាតិកាមើលទៅស្អាត និងងាយស្រួលអាន។

8. ពណ៌ (Color)

ធាតុអក្សរពុម្ពទាំងអស់ត្រូវតែមានពណ៌ដែលសមស្របនឹងផ្ទៃខាងក្រោយរបស់គេហទំព័រ និងសោភ័ណភាពម៉ាកសញ្ញាជារួម។ អ្នករចនាគេហទំព័រដ៏ល្អ តែងតែធ្វើឱ្យមានតុល្យភាពនៃពណ៌ និងកម្រិតដិតនៃពណ៌ (saturation) នៃធាតុអក្សរពុម្ព ដើម្បីផ្តល់ឱ្យគេហទំព័ររបស់ពួកគេនូវរូបរាងស្អាត។

9. ភាពស៊ីសង្វាក់គ្នា (Consistency)

កង្វះភាពស៊ីសង្វាក់គ្នាក្នុងអក្សរពុម្ពអាចធ្វើឱ្យអ្នកប្រើប្រាស់គេហទំព័រច្រឡំ ឬមានអារម្មណ៍លើសលប់។ ដើម្បីសម្រេចបាននូវភាពស៊ីសង្វាក់គ្នានៃអក្សរពុម្ព អ្នករចនាគេហទំព័រត្រូវតែអនុវត្តគោលការណ៍ទាំងអស់នៃការរចនាគេហទំព័រដ៏ល្អដែលបានពិភាក្សាខាងលើ ទៅលើធាតុអក្សរពុម្ពនីមួយៗនៅក្នុងការរចនារបស់ពួកគេ។ និយាយម្យ៉ាងទៀត ការប្រើប្រាស់ប្រភេទហ្វុន រចនាប័ទ្មហ្វុន និងធាតុអក្សរពុម្ពផ្សេងទៀតរបស់ពួកគេ គួរតែមានភាពស៊ីសង្វាក់គ្នានៅទូទាំងការរចនា។

នេះក៏រួមបញ្ចូលផងដែរ៖

• ការប្រើប្រាស់ចំនួនហ្វុនមានកំណត់
• ការប្រើប្រាស់រចនាប័ទ្មហ្វុនដូចគ្នាសម្រាប់ធាតុស្រដៀងគ្នា
• ការប្រើប្រាស់ទំហំ/ទម្ងន់ហ្វុនស៊ីសង្វាក់គ្នា
• ការប្រើប្រាស់កម្ពស់បន្ទាត់ និងគម្លាតតួអក្សរស៊ីសង្វាក់គ្នា

ហេតុអ្វីបានជាអក្សរពុម្ពមានសារៈសំខាន់ក្នុងការរចនាគេហទំព័រ?

អក្សរពុម្ពកាន់កាប់តំណែងសំខាន់ក្នុងការរចនាគេហទំព័រ ដោយជះឥទ្ធិពលយ៉ាងខ្លាំងដល់ភាពងាយស្រួលអានរបស់គេហទំព័រ និងបទពិសោធន៍ជារួមរបស់អ្នកប្រើប្រាស់។ វាជាសិល្បៈនៃការជ្រើសរើសហ្វុន គម្លាត និងប្លង់ ដើម្បីធានាថាមាតិកាមិនត្រឹមតែទាក់ទាញភ្នែកប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងងាយយល់ផងដែរ ដែលធ្វើឱ្យវាក្លាយជាទិដ្ឋភាពសំខាន់នៃការបង្កើតគេហទំព័រដែលងាយស្រួលប្រើ។

(រូបភាព៖ សារៈសំខាន់នៃអក្សរពុម្ព)

ឥឡូវនេះអ្នកដឹងហើយថា ធាតុផ្សេងៗនៃអក្សរពុម្ពប៉ះពាល់ដល់របៀបដែលការរចនាគេហទំព័រត្រូវបានយល់ឃើញដោយអ្នកប្រើប្រាស់ ចូរយើងពិនិត្យមើលអត្ថប្រយោជន៍រួមនៃការបញ្ចូលការអនុវត្តអក្សរពុម្ពប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពទៅក្នុងយុទ្ធសាស្ត្ររចនាគេហទំព័ររបស់អ្នក៖

សំខាន់សម្រាប់ការធ្វើឱ្យមាតិកាគេហទំព័រអាចមើលយល់បាន (Legible)

មុខងារចម្បងនៃអក្សរពុម្ពក្នុងការរចនាគេហទំព័រគឺធ្វើឱ្យមាតិកាទាំងអស់នៅលើគេហទំព័រមើលទៅគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍។ នៅពេលដែលការចាប់អារម្មណ៍ត្រូវបានបង្កើតឡើង ជម្រើសត្រឹមត្រូវនៃហ្វុន ប្រភេទហ្វុន ពណ៌ និងធាតុអក្សរពុម្ពផ្សេងទៀត អាចធ្វើឱ្យមាតិកានៅលើគេហទំព័រអាចមើលយល់បានសម្រាប់អ្នកប្រើប្រាស់។ បន្ទាប់ពីសមិទ្ធផលទាំងពីរនេះត្រូវបានសម្រេច ការទាក់ទាញអ្នកប្រើប្រាស់ និងការបញ្ចុះបញ្ចូលពួកគេឱ្យរុករកគេហទំព័រក្នុងរយៈពេលយូរ ក្លាយជាងាយស្រួលជាងមុន។

សំខាន់សម្រាប់ការកសាងអត្តសញ្ញាណម៉ាក (Brand Identity)

អក្សរពុម្ពប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពអាចជួយអ្នករចនាគេហទំព័របង្កើត និងឆ្លុះបញ្ចាំងពីអត្តសញ្ញាណម៉ាកដ៏រឹងមាំសម្រាប់គេហទំព័ររបស់ពួកគេ។ អ្នករចនាអាចជ្រើសរើសហ្វុន និងប្រភេទហ្វុនដោយប្រុងប្រយ័ត្ន ដែលឆ្លុះបញ្ចាំងពីតម្លៃម៉ាកសញ្ញាយ៉ាងច្បាស់លាស់។ ពួកគេអាចកែប្រែឋានានុក្រមរចនា ដើម្បីបង្កើតបទពិសោធន៍មើលឃើញប្រកបដោយភាពសុខដុមរមនានៅលើគេហទំព័រ។

ពួកគេអាចពង្រឹងសាររបស់ម៉ាកសញ្ញាបន្ថែមទៀត ដោយរក្សាភាពស៊ីសង្វាក់គ្នានៃអក្សរពुម្ពនៅទូទាំងការរចនា។ និយាយម្យ៉ាងទៀត អក្សរពុម្ពគឺជាឧបករណ៍កសាងម៉ាកសញ្ញាដែលមិនសូវត្រូវបានគេឲ្យតម្លៃ ដែលអាចជួយអាជីវកម្មបង្កើតចំណាប់អារម្មណ៍ដែលមិនអាចបំភ្លេចបាននៃម៉ាកសញ្ញារបស់ពួកគេ។

សំខាន់សម្រាប់ភាពងាយស្រួលប្រើប្រាស់សម្រាប់មនុស្សគ្រប់គ្នា (Accessibility)

អក្សរពុម្ពល្អក៏ចាំបាច់ និងសំខាន់សម្រាប់ការបង្កើនភាពងាយស្រួលប្រើប្រាស់សម្រាប់មនុស្សគ្រប់គ្នានៃគេហទំព័រផងដែរ។ ការជ្រើសរើសហ្វុនដែលងាយស្រួលអាន ការប្រើប្រាស់ចន្លោះទំនេរប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព និងល្បិចអក្សរពុម្ពផ្សេងទៀត អាចធ្វើឱ្យគេហទំព័រណាមួយងាយស្រួលប្រើប្រាស់ជាងមុនដប់ដងសម្រាប់អ្នកប្រើប្រាស់គ្រប់ប្រភេទ។

ចំណុចបញ្ចប់ (Final Take)

អក្សរពុម្ពតែងតែជាធាតុសំខាន់នៃការរចនាក្រាហ្វិក ហើយវានឹងតែងតែជាគោលការណ៍ស្នូលមួយនៃការរចនាគេហទំព័រដ៏ល្អ។ នោះក៏ព្រោះតែ បើគ្មានអក្សរពុម្ពល្អទេ គ្មានមាតិកាណាមួយអាចអានបាន ឬទាក់ទាញភ្នែកឡើយ។ ដូច្នេះ ប្រសិនបើអ្នកចង់ឱ្យការរចនាគេហទំព័ររបស់អ្នកទាក់ទាញសម្រាប់អ្នកប្រើប្រាស់ ការកែលម្អអក្សរពុម្ពរបស់វាគួរតែជាអាទិភាពរបស់អ្នក!

អក្សរពុម្ពក្នុងការរចនាគេហទំព័រគឺជាវិស័យមួយដែលប្រែប្រួលឥតឈប់ឈរ ស្របតាមចំណង់ចំណូលចិត្ត និងសោភ័ណភាពរចនាដែលផ្លាស់ប្តូរ។ ការតាមដាននិន្នាការហ្វុនអក្សរពុម្ពបច្ចុប្បន្ន ធានាថាគេហទំព័ររបស់អ្នកស្ថិតនៅជួរមុខនៃការរចនា ដោយទាក់ទាញអ្នកប្រើប្រាស់ជាមួយនឹងរចនាប័ទ្មអក្សរពុម្ពចុងក្រោយបំផុត និងទាក់ទាញបំផុត៕